Við skulum tala um Stóra dana
Stórir dani er kannski ekki danskur, en hann er vissulega frábær. Stærstu hundar af þessu kyni vega um 80 kg og eru stundum kallaðir „Apolló hundanna“ á ensku í höfuðið á hinum forna sólguði. Stóri dani er afar stórt hundakyn sem getur orðið frábær fjölskylduhundur ef hann fær nægilegt pláss til að athafna sig ásamt fullnægjandi þjálfun: hann mun taka jafn mikið pláss í hjarta þínu og á heimilinu.
Opinbert heiti: Stóri dani
Uppruni: Þýskaland
Slefmyndun
4 out of 5Hármissir
3 out of 5Orkuþörf *
3 out of 5Samhæfni með öðrum gæludýrum
5 out of 5Þolir hann heitt veður?
2 out of 5Getur búið í íbúð?
1 out of 5Hentar sem fjölskylduhundur?*
3 out of 5Getur verið einn?*
1 out of 5
Male | Female |
---|---|
Height | Height |
76 - 81 cm | 71 - 76 cm |
Weight | Weight |
63 - 77 kg | 50 - 63 kg |
Fullorðnir | |
---|---|
8 mánaða til 2 ára | |
Eldri hundar | Öldungar |
2 til 5 ára | Frá 10 ára aldri |
Ungviði | |
Fæðing til 2 mánaða |
Slefmyndun
4 out of 5Hármissir
3 out of 5Orkuþörf *
3 out of 5Samhæfni með öðrum gæludýrum
5 out of 5Þolir hann heitt veður?
2 out of 5Getur búið í íbúð?
1 out of 5Hentar sem fjölskylduhundur?*
3 out of 5Getur verið einn?*
1 out of 5
Male | Female |
---|---|
Height | Height |
76 - 81 cm | 71 - 76 cm |
Weight | Weight |
63 - 77 kg | 50 - 63 kg |
Fullorðnir | |
---|---|
8 mánaða til 2 ára | |
Eldri hundar | Öldungar |
2 til 5 ára | Frá 10 ára aldri |
Ungviði | |
Fæðing til 2 mánaða |
Lærðu að kynnast Stóra dana
Allt sem þú þarft að vita um þessa tegund
Stóri Dani er einfaldlega stór: ljúfur, vinalegur og ástúðlegur karakter í stórum umbúðum.
Hundakynið er í dag af sömu stærð og býr yfir sama styrkleika og var áður nauðsynlegur til að veiða villigelti. Hins vegar hefur árásarhneigðin verið ræktuð úr kyninu á síðustu öldum og í dag eru hundar af þessu kyni afar blíðir. Stóri dani er myndalegt hundakyn með tignarlegt látbragð sem tjáir sig á kvikan hátt og hefur þykkan, glansandi feld í þremur hrífandi litasamsetningum: ljósgulbrúnn með röndum, svartflekkóttur eða silfurgrár.
Stóri dani er fljótur að læra og að þjálfun lokinni kemur hundinum yfirleitt vel saman við börn og er yndislegt gæludýr. Hins vegar verður að slá þann varnagla að þetta kyn krefst aðeins meiri skuldbindingar en smærra hundakyn. Þú ættir ef til vill ekki að fá þér Stóra dana ef þú átt safn af verðmætu kínversku postulíni, því þegar kraftmikið skottið nær einni góði sveiflu í borðhæð getur slíkt haft hrikalegar afleiðingar.
Stóri dani þarf á nokkuð mikilli hreyfingu að halda en er hins vegar ekki orkumesti hundurinn þrátt fyrir stærðina. Fullvaxnir hundar njóta ýmiss konar hreyfingar, gönguferða og hlaupatúra, og að fá tækifæri til að hnusa um lokað rými (sem betur fer geta þessir hundar ekki stokkið og því er ekki þörf á háu grindverki). Hafa ber í huga að vegna gríðalegrar stærðar er líftími Stóra dana nokkuð styttri en hjá öðrum hundum.
Segja má að eini gallinn við að búa með Stóra dana sé slefið. Stóri dani slefar töluvert. En þessar elskur bæta svo sannarlega upp fyrir það með ánægjunni sem þeir veita hinum mennsku fylginautum sínum.
Tvær staðreyndir um Stóra dana
1. Scooby Dooby Doo, hvar ert þú?
Talið er að Stóri dani sé fyrirmyndin að hinum ljúfa en huglausa teiknimyndahundi Scooby Doo! Hundakynið hefur einnig birst í teiknimyndasögunum um hinn risastóra „Marmaduke“, en þær hófu göngu sína í Bandaríkjunum á fimmta áratug 20. aldar og urðu síðan efni í kvikmynd árið 2010.
2. Stór (ekki) dani
Stóri dani er auðvitað ekki frá Danmörku: Hundakynið á uppruna sinn að rekja til Þýskalands, en hópur dómara og hundaræktenda hélt fund í Berlín árið 1878 og sameinaði nokkrur hundakyn sem báru mismunandi heiti í eitt kyn: Deutsche Dogge. Sem þýðir þýskur hundur á ensku í beinþýðingu. Kynið varð því þekkt á ensku sem Stóri dani (Great Dane). Þetta er að sjálfsögðu allt mjög rökrétt.
Saga kynsins
Hér er um ævafornt hundakyn að ræða og því ætti ekki að koma á óvart að uppruni Stóra dana liggur ekki alveg ljós fyrir. Myndskreytingar í grafhýsum egypsku faróanna benda til þess að þetta hundakyn hafi verið til í þúsundir ára. Talið er að kyn sem líktust mastiff- og gráhundum ásamt útdauða þýska veiðihundinum „Bullenbeisser“ komi allir til greina sem forverar Stóra dana.
Hins vegar er nokkuð öruggt að forverar Stóra dana hafi verið eftirsóttir til villigaltaveiða og sem varðhundar í Þýskalandi á miðöldum. Þegar hundakynið kom fyrst til Bretlands voru þessir hundar einmitt kallaðir þýskir villigaltarhundar.
Nokkrur svipuð hundakyn voru flokkuð saman á 19. öld undir nýja heitinu „Deutsche Dogge“ (þýskur hundur). Ekki er vitað hvernig heitið breyttist í Stóra dana á ensku og til að flækja hlutina enn frekar er hugsanlegt að þetta sé þýðing á frönsku heiti kynsins: Le Grand Danois.
Frá höfði til skotts
Líkamlegir eiginleikar Stóra dana
1.Höfuð
2.Ásjóna
3.Líkami
4.Feldur
5.Skott
Hlutir sem gæta skal að
Hér er að finna áhugaverðar staðreyndir um Stóra dana, bæði sérkenni kynsins og yfirlit yfir helstu heilsufarsþætti
Varist uppþembu
Magaþemba og garnaflækja, þekkt sem uppþemba, hrjáir mörg stærstu hundakynin og er einn helsti kvillinn sem herjar á Stóra dana. Eigendur verða að geta borið kennsl á einkenni slíkra kvilla, m.a. þaninn kvið, eirðarleysi, uppsölur, munnvatnsrennsli, ýlfur eða óeðlilegt hreyfingarleysi og vita hvernig á að bregðast við: leitaðu tafarlausrar aðstoðar dýralæknis. Sumir eigendur kjósa að láta hunda sína gangast undir fyrirbyggjandi skurðaðgerð sem getur veitt hundinum vernd, a.m.k. að hluta til. Skurðaðgerðin kallast magafesting og felur í sér að magaveggir eru saumaðir á sinn stað. Slíkt ætti að koma í veg fyrir lífshættulega garnaflækju en kemur þó ekki í veg fyrir útvíkkun (þembu). Það er góð byrjun.
Mjaðmavandamál
Stóri dani er afar hávaxið hundakyn og hefur tilhneigingu til að fá gigtarsjúkdóma – eða sjúkdóma sem tengjast beinum og liðum. Sér í lagi geta vaxtaraflaganir komið fram í framfótum Stóra dana. Þessi vansköpun á framfótum hundanna getur takmarkað hreyfingar þeirra og valdið þeim sársauka. Mikilvægt er að gefa Stóra dana rétt fóður frá byrjun til að koma í veg fyrir slíka kvilla og gefa hundinum ekki fæðubótarefni sem innihalda kalk.
Heilbrigt fóður, heilbrigðari hundur
Við val á fóðri fyrir Stóra dana þarf að huga að ýmsum þáttum: their age, lifestyle, activity level, physical condition, and health including potential sickness or sensitivities. Food provides energy to cover a dog’s vital functions, and a complete nutritional formula should contain an adjusted balance of nutrients to avoid any deficiency or excess in their diet, both of which could have adverse effects on the dog. Mjög stórum hundum er hætt við að fá kvilla sem kallast „magaþemba með garnaflækju“ (gastric dilatation and volvulus, GDV) og veldur því að maginn þenst út og snúningur kemur á görnina vegna mikillar uppsöfnunar á gasi, vökva og fæðu. Þetta orsakast oftast af offóðrun og mælt er með að skipta daglegri næringarþörf í þrjár máltíðir á dag fyrir hvolpa og halda þeirri venju áfram á fullorðinsaldri. Clean and fresh water should be available at all times to support good urinary regularity. In hot weather and especially when out exercising, bring water along for your dog’s frequent water breaks. Orkuinntöku gæti einnig þurft að aðlaga að veðurskilyrðum. A dog that lives outdoors in winter will have increased energy requirements. Eftirfarandi ráðleggingar eru fyrir heilbrigð dýr. Ef hundurinn þinn á við heilsufarsvandamál að stríða skaltu hafa samband við dýralækni sem mun skrifa upp á sérstakt sjúkdómsfæði.
Þarfir hvolpa af Stóra dana-kyninu, hvað varðar orku, prótein, steinefni og vítamín, eru meiri en hjá fullorðnum hundum. Hvolparnir þurfa orku og næringarefni til að viðhalda líkamanum en einnig til að stækka og byggja hann upp. Meðan á vexti þeirra stendur þróast ónæmiskerfi Stóru dana-hvolpa smám saman. Blanda andoxunarefna, þar á meðal e-vítamín, getur stutt við náttúrulegar varnir þeirra á þessu tímabili stórra breytinga, uppgötvana og nýrra kynna. Meltingargeta hvolpanna er ekki sú sama og hjá fullorðnum hundum : meltingarkerfið er ekki þroskað enn svo það er mikilvægt að gefa þeim auðmeltanleg prótein sem líkaminn getur notað á skilvirkan hátt til að byggja upp bein, vefi og líffæri. Bætibakteríuörvandi efni, eins og frúktófásykrur, geta stutt við meltingarheilbrigði með því að hjálpa til við að koma jafnvægi á þarmaflóruna, sem leiðir til góðra hægða.
Risastórir hvolpar, sem taka sér langan tíma til að stækka, eiga það sérstaklega á hættu að fá beina- og liðamótatengda kvilla, þar á meðal útlimagalla, beinaafmyndun og liðaáverka.
Fyrsti hluti vaxtarstigsins (allt að 8 mánuðir) snýst aðallega um beinþroska, þó að vöðvar byrji líka að vaxa. Þetta þýðir að hvolpur sem borðar of mikið (tekur inn of mikla orku) þyngist of mikið og vex of hratt. Matur með aðlöguðu kaloríuinnihaldi til að styðja við háan vaxtarhraða um leið og komist er hjá umfram þyngdaraukningu hjálpar til við að lágmarka þessa áhættu. Jafnvægi á milli orku og steinefna (kalsíum og fosfórs) í þessum fyrsta vaxtaráfanga mun stuðla að beinaherðingu sem styður við beinþéttni og þróun heilbrigðra liða. Þrátt fyrir að auka þurfi kalsíummagnið í fóðrinu eru hvolpar stórra tegunda viðkvæmar fyrir of mikilli kalsíuminntöku. Þá er mikilvægt að skilja að það að bæta mat við fullkomna fóðurblöndu fyrir hunda á vaxtarskeiði er óþarfi og jafnvel hættulegt fyrir hundinn, nema dýralæknir hafi mælt svo fyrir um.
Eins og gildir um margar risahundategundir er Stóra dana hætt við meltingarviðkvæmni og líkamsþyngd þeirra getur skapað álag á liðina alla þeirra ævi. Næring Stóra dana ætti að innihalda hágæðaprótein og fjölbreytt framboð af matartrefjum til að stuðla að hámarksmeltanleika, einnig glúkósamín, kondróitín og andoxunarefni til að styðja við heilbrigði beina og liða. Blanda með omega-3 fitusýrum, svo sem EPA-DHA, hjálpar til við að viðhalda heilbrigðri húð. Aðlagað táríninnihald er einnig mikilvægt að styðja við heilbrigða hjartastarfsemi.
Það er mikilvægt að gefa Stóra dana ekki mannamat eða feitar millimáltíðir. Í staðinn er hægt að verðlauna þá með bitum sem teknir eru til hliðar af daglegum matarskammti þeirra og fylgja leiðbeiningum um skammtastærðir sem eru á pakkanum út í hörgul.
Clean and fresh water should be available at all times. In hot weather and especially when out exercising, bring water along for your dog’s frequent water breaks.
Umhirða Stóra dana
Hollráð um snyrtingu, þjálfun og hreyfingu
7/7
Allt um Stóra dana
Já, hann er það. Vel þjálfaður Stóri dani getur verið mjög skemmtilegur: félagslyndur, fús til að þóknast og góður við börn – undir eftirliti að sjálfsögðu. Vegna stærðar sinnar eru þeir ekki fyrir viðkvæma: þú þarft nóg pláss heima til að byrja með og þar sem þeir eru risastórir eru þeir kannski ekki ákjósanlegasti kosturinn fyrir fjölskyldur með mjög lítil börn, þrátt fyrir gæflyndið.
Stóru danir eru ekki þekktir fyrir að vera árásargjarnir, þó að stærð þeirra geti skiljanlega valdið sumu fólki kvíða: það er enn meiri ástæða til þess að tryggja að þeir séu vel þjálfaðir. Stóru danir eru ekki þekktir fyrir mikið gelt heldur, en raddböndin eru aftur á móti í stíl við stærðina og þess vegna fer það ekki fram hjá neinum ef þeir ákveða að láta skoðun sína í ljós.
Lesa meira um þetta efni
Heimildir
- Veterinary Centers of America https://vcahospitals.com/
- Royal Canin Dog Encyclopaedia. Ed 2010 and 2020
- Banfield Pet Hospital https://www.banfield.com/
- Royal Canin BHN Product Book
- American Kennel Club https://www.akc.org/
Líkaðu við og deildu þessari síðu