Help, mijn kat heeft last van haarballen!

Wat zijn haarballen?

Haarballen, ook wel trichobezoars genoemd, zijn een ophoping van kattenharen in het maagdarmkanaal van de kat, die soms uitgebraakt worden.

Oorzaken van haarballen

Overmatig inslikken van haren

Katten besteden ongeveer 1/4 van hun wakkere tijd aan het schoonlikken van hun vacht (2). Hierbij worden heel wat haren ingeslikt, die normaal via het spijsverteringsstelsel passeren en met de stoelgang uitgescheiden worden. Wanneer er echter te veel haren worden ingeslikt, zullen deze zich opstapelen in de maag en vervolgens uitgebraakt worden. Het schoonlikken van de vacht is een normaal fenomeen en heeft veel voordelen. Bepaalde omstandigheden zoals o.a. stress, verveling, pijn en jeuk kunnen ervoor zorgen dat de kat zich overmatig gaat schoonlikken, waardoor de kans op de vorming van haarballen toeneemt. Langharige katten hebben dubbel zoveel last van haarballen als kortharige katten1. Uit een rondvraag van Royal Canin bij 30 fokkers blijkt ook dat binnenshuis levende katten gevoeliger zijn voor haarballen dan buitenshuis levende katten. Tijdens de rui is de kans op het overmatig inslikken van haren ook groter. Haarballen komen daarom frequenter voor in de lente en zomer.

Gestoorde maag-darmmotiliteit

Wanneer het spijsverteringsstelsel niet in staat is om de ingeslikte haren naar buiten af te voeren, zullen deze zich opstapelen en ontstaan er haarballen. Dit kan voorvallen bij een ontsteking van het maagdarmkanaal, obesitas, stress, pijn, ...(1)

Gevolgen van haarballen

Haarballen die uitgebraakt worden kunnen een vervelend probleem vormen voor zowel de kat als de eigenaar. Toch is het gevaarlijker wanneer ze niet uitgebraakt worden en zich opstapelen in het spijsverteringsstelsel. Haarballen kunnen namelijk gevaarlijk zijn als ze vast komen te zitten in de darmen en daar een obstructie veroorzaken. Uit een rondvraag van Royal Canin in 2004 bij dierenartsen blijkt dat 52% van de dierenartsen reeds te maken had met een obstructie ten gevolge van haarballen en 43% van de dierenartsen heeft de haarbal operatief moeten verwijderen.

Voorkomen van haarballen

Een preventieve behandeling is aangeraden wanneer onderliggende oorzaken zoals maag-darmproblemen zijn uitgesloten

Verminderen van de hoeveelheid ingeslikte haren

Je kat regelmatig borstelen kan helpen om losse haren te verwijderen en zo het aantal ingeslikte haren te verminderen. Vooral tijdens de rui (in de lente en zomer) is regelmatig borstelen belangrijk .

Aangepaste voeding

Voeding met een hogere hoeveelheid vezels stimuleert de maag-darmmotiliteit en bevordert de maaglediging, waardoor de haren gemakkelijker op natuurlijke wijze geëlimineerd worden.

Wist je dat...

• een kat van 6 kg jaarlijks ongeveer 170 g haar verliest en hiervan 2/3 in de ontlasting terecht komt? (3)
• 10% van de gezonde kortharige katten frequent (2 keer per jaar) haarballen uitbraakt?
• haarballen bij langharige katten dubbel zoveel voorkomt?
• haarballen kunnen wijzen op maag-darmproblemen?
• een aangepast dieet kan helpen bij haarballen (na uitsluiting van een onderliggende oorzaak!)?

Referenties

1. Cannon M. Hair Balls in Cats. A normal nuisance or a sign that something is wrong? J Feline Med Surg. 2013;15:21-29. http://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/1098612X12470342. Accessed July 17, 2017.
2. Panaman R. Behaviour and Ecology of Free-ranging Female Farm Cats (Felis catus L.). Z Tierpsychol. 1981;56(1):59-73. doi:10.1111/j.1439-0310.1981.tb01284.x.
3. Hendriks WH, Tarttelin MF, Moughan PJ. Seasonal hair loss in adult domestic cats (Felis catus). J Anim Physiol Anim Nutr (Berl). 1998;79:92-101.