Kattenvacht onder de loep; de rui en welke katten verharen minder

Als katteneigenaar vind je overal haren terug van je feline vriend(in). Niet altijd praktisch. Maar weet je eigenlijk waarom katten verharen? Dat katten haren verliezen is een natuurlijk proces; het draagt bij aan het behouden van hun lichaamstemperatuur en oude en beschadigde haren worden afgestoten. Per kattenras is het verschillend hoeveel een kat verhaart en hoe vaak.  De ene kat gaat heviger in de rui dan de ander. Laten we eens kijken wat de rui precies inhoudt en welke katten mogelijk wat minder verharen.
Reading time5 min.
Kattenhaar op de bank

Waarom verharen katten?

De mate van verharen hangt samen met het ras, erfelijkheid, uren daglicht, seizoenen, gezondheid, voeding, of de kat alleen binnen blijft of ook buiten komt en de emotionele staat van je kat. Hoewel verharen een natuurlijk proces is, kan een extreme mate van haren verliezen of kale plekken in de vacht duiden op onderliggende gezondheidsproblemen. In die gevallen raden we je altijd aan contact op te nemen met je dierenarts.

Hoe werkt het verhaarproces bij katten?

Verharen is een onderdeel van de natuurlijke haargroei bij je kat en vindt plaats in vier fases:

1. Anagene Fase (Groeifase):

Dit is de actieve groeifase van het haar. Tijdens deze fase delen de cellen in de haarzakjes (haarfolikels) snel, waardoor het haar groeit.

2. Catagene Fase (Overgangsfase):

Deze fase markeert het einde van de actieve groei. Het haarzakje krimpt en de verbinding tussen het haar en de bloedtoevoer wordt langzaam afgesloten.

3. Telogene Fase (Rustfase):

Tijdens deze fase rust het haar en wordt er geen nieuwe haar geproduceerd. Het haar blijft in het follikel, maar groeit niet meer.

4. Exogene fase (Afstoot fase):

In deze fase valt het haar uit, en een nieuwe haar begint zich in de follikel te vormen, wat weer leidt tot de start van de anagene fase.

Eigenaar houdt een klomp haar van huisdier in de hand

Welke factoren hebben invloed op het verharen van je kat?

Het verharen van je kat wordt door meerdere factoren beïnvloed:

Waarom je kat helpen met vachtverzorging?

Of je kat zichzelf nu verzorgt of dat je een borstel door de vacht haalt, regelmatige vachtverzorging is essentieel om de vacht van je kat gezond te houden en het verharen onder controle te houden.

Waarom moet je de vacht van je kat verzorgen?

Het borstelen en kammen van de vacht van je kat helpt niet alleen losse haren te verwijderen. Het geeft je kat ook een fijne lichaamsmassage en helpt natuurlijke oliën te verspreiden over zijn haren, wat hem een mooie en natuurlijke glans geeft. Volgens International Cat Care, een stichting die zich wereldwijd inzet voor het welzijn van katten, heeft het verzorgen van de vacht van je kat een positieve uitwerking op meerdere functionaliteiten van je kat. Zo helpt het de lichaamstemperatuur te reguleren, help je de vacht waterafstotend te houden en ontdek je sneller parasieten. 
De talgklieren produceren natuurlijke oliën die in aanraking met zonlicht omgezet worden in vitamine D. Als je kat zijn vacht verzorgt, verspreidt hij de oliën over zijn lijf. Met borstelen kun je hem daar een beetje mee helpen, waarna hij de vitamine weer binnenkrijgt als hij zelf zijn vacht verzorgt . Vitamine D is een essentiële vitamine voor je kat. Het borstelen verwijdert ook loszittende haren die je kat dan niet binnenkrijgt als hij zelf zijn vacht verzorgt, dus help je de kans op de vorming van haarballen te verkleinen. 
Sommige katten, met name langharige katten, hebben soms een professionele trimbeurt nodig. Bij een professionele trimmer kunnen eventueel ontstane klitten worden verwijderd. 
Vachtverzorging moet een positieve ervaring zijn voor jou en je kat. Laat je kitten dus bij voorkeur vroeg wennen aan vachtverzorging en houd de sessies kort. Katten vinden het over het algemeen niet zo fijn om langdurig tegen hun wil vastgehouden te worden. Als je de sessie afsluit, doe dit dan altijd positief met een fijne kriebel onder zijn kin,   een spelletje of een brokje.

 


Je kat regelmatig borstelen met een zachte borstel verwijdert losse haren, voorkomt klitvorming en stimuleert de huid om een gezond vacht te ondersteunen. Zachtjes borstelen kan door je kat worden ervaren als een heerlijke lichaamsmassage. Het kan een fijn moment zijn voor jou en je kat. 
Langharige katten hebben mogelijk elke dag een korte borstelsessie nodig, terwijl kortharige katten vaak voldoende hebben aan eens per week. Laat je goed informeren welke borstel of kam goed past bij de vacht van jouw kat, want het gebruik van verkeerd gereedschap kan behoorlijk schade aan de vacht toebrengen. 
Begin bij de kop en borstel mee in de richting van de haren; strijk nooit tegen de richting is. Dit is een heel onplezierig gevoel voor je kat. Werk langzaam naar de achterkant van je kat, maar stop als je ziet dat je kat er genoeg van heeft. Dat merk je als hij gaat zwiepen met zijn start, weg wil komen of gaat blazen.

De meeste katten hebben geen bad nodig; katten zijn uitstekend in staat zichzelf voldoende schoon te houden. Sommige rassen houden van water en zullen mogelijk zelf bij je in de wasbak of in bad springen.
Je kat dwingen tot een bad, is niet alleen heel stressvol voor je kat, als eigenaar kun je lelijke krabben van je huisdier overhouden. 
Mocht je kat nu toch een keer echt vies zijn, gebruik dan bij voorkeur een vochtige doek die je zachtjes over zijn vacht strijkt .

Bij de verzorging van je kat hoort meer dan alleen de vacht. Je moet ook regelmatig de nagels, oren en het gebit van je kat controleren. Als de nagels te lang worden, zullen deze geknipt moeten worden. Bij jongere katten is dit zelden nodig, de natuur regelt dit immers zelf. Een goede krabpaal of -plank is wél een must. Met name oudere katten kunnen last krijgen van pijnlijke ingegroeide nagels. 
Regelmatig de tanden van je kat poetsen met een speciale kattentandenborstel kan de vorming van tandplak verminderen. Speciale kattenvoeding kan je kat ook ondersteunen bij het verminderen van tandplak. 
De oren van katten zijn zelfreinigend. De aanwezigheid van wat oorsmeer is compleet normaal, het helpt het oor beschermen tegen indringers. Het gebruik van oorcleaners doet vaak meer kwaad dan goed. Heeft je kat wat veel oorsmeer, mag je dit wel met een gaasje voorzichtig uit de schelp verwijderen. Heeft je kat vaker overmatig oorsmeer, jeuk aan zijn oren of schudt hij met zijn kop, ga dan naar de dierenarts, mogelijk heeft hij een oorontsteking.

Je kat regelmatig borstelen met een zachte borstel verwijdert losse haren, voorkomt klitvorming en stimuleert de huid om een gezond vacht te ondersteunen. Zachtjes borstelen kan door je kat worden ervaren als een heerlijke lichaamsmassage. Het kan een fijn moment zijn voor jou en je kat. 
Langharige katten hebben mogelijk elke dag een korte borstelsessie nodig, terwijl kortharige katten vaak voldoende hebben aan eens per week. Laat je goed informeren welke borstel of kam goed past bij de vacht van jouw kat, want het gebruik van verkeerd gereedschap kan behoorlijk schade aan de vacht toebrengen. 
Begin bij de kop en borstel mee in de richting van de haren; strijk nooit tegen de richting is. Dit is een heel onplezierig gevoel voor je kat. Werk langzaam naar de achterkant van je kat, maar stop als je ziet dat je kat er genoeg van heeft. Dat merk je als hij gaat zwiepen met zijn start, weg wil komen of gaat blazen.

De meeste katten hebben geen bad nodig; katten zijn uitstekend in staat zichzelf voldoende schoon te houden. Sommige rassen houden van water en zullen mogelijk zelf bij je in de wasbak of in bad springen.
Je kat dwingen tot een bad, is niet alleen heel stressvol voor je kat, als eigenaar kun je lelijke krabben van je huisdier overhouden. 
Mocht je kat nu toch een keer echt vies zijn, gebruik dan bij voorkeur een vochtige doek die je zachtjes over zijn vacht strijkt .

Bij de verzorging van je kat hoort meer dan alleen de vacht. Je moet ook regelmatig de nagels, oren en het gebit van je kat controleren. Als de nagels te lang worden, zullen deze geknipt moeten worden. Bij jongere katten is dit zelden nodig, de natuur regelt dit immers zelf. Een goede krabpaal of -plank is wél een must. Met name oudere katten kunnen last krijgen van pijnlijke ingegroeide nagels. 
Regelmatig de tanden van je kat poetsen met een speciale kattentandenborstel kan de vorming van tandplak verminderen. Speciale kattenvoeding kan je kat ook ondersteunen bij het verminderen van tandplak. 
De oren van katten zijn zelfreinigend. De aanwezigheid van wat oorsmeer is compleet normaal, het helpt het oor beschermen tegen indringers. Het gebruik van oorcleaners doet vaak meer kwaad dan goed. Heeft je kat wat veel oorsmeer, mag je dit wel met een gaasje voorzichtig uit de schelp verwijderen. Heeft je kat vaker overmatig oorsmeer, jeuk aan zijn oren of schudt hij met zijn kop, ga dan naar de dierenarts, mogelijk heeft hij een oorontsteking.

Katten die minder verharen

Alle katten verliezen haar. Zoals hierboven is beschreven is de hoeveelheid verharen afhankelijk van het het ras, erfelijkheid, uren daglicht, seizoenen, gezondheid, voeding en de emotionele staat van je kat. Maar natuurlijk zijn er rassen waar je minder ‘last’ hebt van het verharen. 
Overigens is het niet zo dat als een kat minder verhaart, er dan ook minder reactie komt, mocht je allergisch zijn voor katten. Het zijn namelijk niet de haren waar de reactie vandaan komt, maar uit het speeksel en de huidschilfers. Deze bevatten het eiwit Fel d1. Wanneer de kat zijn vacht verzorgt, komt er speeksel op de haren. Wanneer het speeksel opdroogt, verdampt het speeksel en komen de eiwitten in de lucht. Dit veroorzaakt de allergische reactie.

Devon Rex kat ligt op krabpaal

Devon Rex

De Devon Rex heeft een zachte krullende vacht en verhaart wat minder omdat deze vacht geen dekhaar heeft. Ze hebben nog steeds vachtverzorging nodig om hun vacht en huid in goede conditie te houden.
Cornish Rex Kat thuis

Cornish Rex

Vergelijkbaar met de Devon Rex; heeft de Cornish Rex een krullende vacht zonder dekhaar.

Bengaalse kat speelt met een krabpaal in de woonkamer

Bengaal

De Bengaal verhaart eigenlijk net als alle andere katten, maar omdat zijn haar heel fijn en kort is, vind je het minder snel terug en lijkt het of deze kat minder verhaart.
Balinese kat, met blauwe ogen ligt op de bank

Balinese kat

Ondanks zijn langharige vacht, verhaart de Balinesse kat minder omdat hij geen ondervacht heeft.

Elke kat verliest dus haar; daar ontkom je niet aan. Maar met de juiste voeding om zijn huid en vacht te ondersteunen, een regelmatige borstelbeurt en check van de dierenarts, kun je het verharen wel binnen de perken houden en hebben jij en je kat zo min mogelijk last van de ruiperiodes.

Blauwe Rus kat ontspant zich in de zon

Blauwe Rus

Hoewel de Blauwe Rus een korte, dichte en dubbele vacht heeft, is de ondervacht minimaal, waardoor hij minder haar heeft te vernieuwen. Maar ook deze kat verruilt zijn zomer- en wintervacht in de lente en herfst, dus heeft zeker een ruiperiode.

 

Gerelateerde artikelen

Abessijn kitten in de mand thuis

Zes dingen die je moet weten over kortharige katten en hun verzorging

Britse langharige kat rennend.

Zes dingen die je moet weten over langharige katten en hun verzorging

Deze pagina delen