Zabieg kastracji kota - dlaczego warto kastrować koty?

Kot to gatunek cechujący się wysoką płodnością- teoretycznie kotka mogłaby w ciągu dwóch-trzech lat wydać na świat około 300 kociąt. Nadpopulacja kotów, przepełnione schroniska oraz stale wzrastająca liczba zwierząt bezdomnych powinny skłonić właścicieli kotów nierasowych do kastracji zwierzęcia. Znalezienie domu dla kociąt okazuje się naprawdę ciężkim zadaniem.

Najbardziej humanitarnym sposobem zapobiegania niechcianym miotom kociąt jest kastracja zwierzęcia. Dotyczy to zarówno kotek, jak i kocurów. Należy także pamiętać, że sam zabieg jest bezpieczny i ma korzystny wpływ na życie i zdrowie kota. Jest wyrazem dobrej opieki i odpowiedzialnej postawy właściciela.
​

1/ Jakie korzyści przynosi zabieg kastracji?

Zarówno u kastrowanych kocurów, jaki i kotek średnia długość życia może wzrosnąć nawet dwukrotnie.

Zabieg sterylizacji u kotek:

- pozwala trwale pozbawić kotkę zdolności do rozmnażania, zapobiegając niechcianym miotom;
- eliminuje uciążliwe objawy towarzyszące rui takie, jak intensywna wokalizacja (niezależnie od pory dnia), apatia, agresja, ocieranie się o różne przedmioty. Należy pamiętać, iż ruja u kotek domowych (jeżeli nie dojdzie do zapłodnienia) może występować jedna po drugiej, niezależnie od pory roku. Stanowi to poważne obciążenie dla organizmu kotki i dużą niedogodność dla właściciela;
- zapobiega powikłaniom związanym z ciążą i porodem;
- zapobiega infekcjom gruczołu mlekowego, macicy i ropomaciczu (w ostatnim przypadku sterylizacja stanowi zabieg ratujący życie; sterylizacja wykonana w takim przypadku jest jednak obarczona znacznie większym ryzykiem powikłań);
- zapobiega nowotworom narządów rodnych; 
- wczesna kastracja, wykonana przed pierwszą rują minimalizuje ryzyko rozwoju nowotworów gruczołu mlekowego (najczęściej złośliwych). 

Kastracja u kocurów:

- powoduje zmiany w zachowaniu- kot staje się spokojniejszy, łagodniejszy, chętniej pozostaje w domu, staje się bardziej towarzyski;
- zmniejsza potrzebę oddalania się od domu w celu poszukiwania kotki, co z kolei zmniejsza ryzyko wypadków komunikacyjnych i innych urazów;
- zmniejsza agresję terytorialną i bójki z innymi kotami, co pozwala uniknąć ciężko gojących się ran powstających po pogryzieniu czy zakażenia potencjalnie śmiertelnymi chorobami (FeLV, FIV);
 - eliminuje znaczenie terenu (czyli mieszkania) moczem o bardzo intensywnym, praktycznie niemożliwym do usunięcia, zapachu;
- eliminuje ryzyko rozwoju schorzeń prostaty czy jąder;
- uniemożliwia pokrycie kotki, przez co zapobiega niechcianym ciążom.

2/ Kiedy przeprowadza się zabieg?

Zabieg sterylizacji może być wykonany praktycznie w każdym wieku. Wielu lekarzy (zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych) decyduje się na wczesna kastrację, przed osiągnięciem dojrzałości płciowej kocięcia. W Polsce zabieg najczęściej wykonywany jest u kotów w wieku 6-8 miesięcy. W przypadku kocurków zabieg warto przeprowadzić zanim mocz zyska charakterystyczną intensywną woń. Zabieg wykonany w późniejszym czasie może nie wyeliminować tego nieprzyjemnego zapachu. W każdym przypadku, optymalny moment wykonania zabiegu ustala lekarz weterynarii.

3/ Na czym polega zabieg?

Zabieg kastracji to rutynowo wykonywany, prosty zabieg chirurgiczny, który w prawidłowych warunkach stanowi minimalne ryzyko dla zdrowia zwierzęcia. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym.

U kotek zabieg jest bardziej skomplikowany niż u kocurów i polega na chirurgicznym usunięciu jajników (ovariektomia) lub jajników wraz z macicą (ovariohisterektomia), co trwale pozbawia kotkę zdolności do rozmnażania. Lekarz wykonuje niewielkie nacięcie powłok brzusznych, usuwa narządy rozrodcze a na ranę zakłada szwy. Cały zabieg trwa zwykle nie dłużej niż pół godziny.

U kocurów zabieg polega na usunięciu jąder poprzez nacięcie wykonane na worku mosznowym. Rana jest tak niewielka, że nie wymaga zakładania szwów, a cały zabieg trwa kilka-kilkanaście minut.

Do powikłań po zabiegu dochodzi rzadko- u kotek istnieje ryzyko zerwania szwów i rozliczania rany, dlatego po zabiegu warto zaopatrzyć się w kołnierz lub fartuszek ochronny.

Przed zabiegiem warto porozmawiać z lekarzem weterynarii, który wyjaśni szczegóły dotyczące samego zabiegu a także udzieli informacji w jaki sposób przygotować i jak opiekować się kotem po zabiegu.

U kotek istnieje także możliwość okresowej eliminacji z rozrodu poprzez stosowanie antykoncepcji hormonalnej (w postaci tabletek lub iniekcji). Metoda ta związana jest jednak z licznymi efektami ubocznymi takimi, jak ropomacicze, cukrzyca czy nowotwory gruczołu mlekowego.

4/ O czy należy pamiętać po zabiegu?

Aktualnie ponad trzy-czwarte kotów odwiedzających lecznice weterynaryjne to osobniki kastrowane. Aby zapewnić kastrowanemu kotu długie i komfortowe życie należy pamiętać o kilku istotnych zmianach fizjologicznych i hormonalnych, jakie zachodzą w organizmie po zabiegu.

a/ przyrost masy ciała

Który spowodowany jest przede wszystkim zwiększonym pobraniem pokarmu. Należy pamiętać, iż ilość zjadanej karmy wzrasta w ciągu 48 godzin po zabiegu. Szacuje się, że u kastrowanych kocurów spożycie karmy wzrasta o 26%, a u sterylizowanych kotek- o 18%. Zwiększonemu pobraniu karmy towarzyszy jednocześnie spadek zapotrzebowania energetycznego o 30%.

Nadmiar zjadanej karmy odkłada się głównie w postaci tkanki tłuszczowej, co przy braku kontroli ilości spożywanej karmy, szybko prowadzi do rozwoju nadwagi i otyłości. Przyrost masy ciała jest dwukrotnie większy u kastrowanych kocurów w porównaniu do sterylizowanych kotek.

Nadwaga i otyłość zwiększają ryzyko rozwoju wielu niebezpiecznych schorzeń takich, jak:

- cukrzyca

- choroby wątroby

- problemy sercowo-naczyniowe

- przedwczesne zmiany degeneracyjne w stawach

- problemy skórne (co wynika między innymi z utrudnionej pielęgnacji)

- zwiększone ryzyko powikłań podczas narkozy

b/ zwiększone ryzyko rozwoju kamicy moczowej

Najczęściej spotykane rodzaje kamieni moczowych u kotów to kamienie fosforanowo-amonowo-magnezowe (struwity) oraz kamienie szczawianowo-wapniowe (oksalaty). Ryzyko powstawania oksalatów po zabiegu sterylizacji wzrasta 7-krotnie, a struwitów 3.5-krotnie.

Na powstawanie kamieni szczególnie narażone są osobniki otyłe- spadek aktywności powoduje, iż kot rzadziej podchodzi do miski z wodą i oddaje mniejszą ilość moczu. To powoduje, że mocz dłużej przebywa w pęcherzu, co z kolei stwarza idealne warunki do wytrącania się kryształów i tworzenia kamieni. Ze względu na charakterystyczne cechy budowy anatomicznej cewki moczowej u kocurów znacznie częściej dochodzi do niedrożności dróg moczowych, co wymaga natychmiastowej interwencji lekarza weterynarii.

Istnieje także różnica w występowaniu danego rodzaju kamieni w zależności od wieku i płci kota.

c/ zwiększone ryzyko chorób związanych z wiekiem

Ponieważ wykazano, iż kastrowane koty mogą żyć nawet dwa razy dłużej w porównaniu do osobników niekastrowanych, w sposób naturalny zwiększa to ryzyko rozwoju schorzeń związanych z wiekiem. Chodzi tu głównie o zwiększone ryzyko rozwoju przewlekłej niewydolności nerek- schorzenia bardzo często spotykanego u starszych kotów. Ponadto wykazano, iż 90% kotów w wieku powyżej 12 lat ma zmiany zwyrodnieniowe w stawach.

Pamiętając o wszystkich wyżej wymienionych zagrożeniach i wprowadzając odpowiednio wcześniej środki zaradcze, można skutecznie zapobiegać tym negatywnym skutkom zabiegu sterylizacji. Najważniejszą rolę odgrywa tu właściwa dieta, która powinna być wprowadzona zaraz po zabiegu. O doborze diety decyduje lekarz weterynarii.

 

5/ Podsumowanie

Zapobieganie rozmnażaniu się nierasowych zwierząt jest wyrazem odpowiedzialności i świadomości właściciela. Zabieg sterylizacji nie tylko pozwala zmniejszyć liczbę bezdomnych zwierząt, ale wpływa także korzystnie na komfort życia zarówno wykastrowanego zwierzęcia, jak i jego właściciela.